Mia infaneco! Kiel komenci? Kion diri? Kion silenti?
Tiu ĉi temo estas oftege analizata kaj debatita kaj de kubanoj kaj de "eksterlandanoj" kiuj laŭ ilia politika pensmaniero prijuĝos. Tamen mi, kvankam malferma kontraŭkomunisto eĉ en Kubo mem, mi ne rakontos el ia ajn politika vidpunkto. Nur el mia propra vivosperto.
Mi naskiĝis en Kubo en 1985 kiam ankoraŭ malgraŭ la kreskanta ekonomia krizo de Sovetunio ĝi subtenis Kubon kaj al ni mankis nenio.
Kiam mi estis kvinjara infano la Berlina Muro falis kaj konsekvence Kubo estis en senelireja krizo. Mi memoras ke mi vidis kelkajn novaĵojn televide sed mi komprenis nenion. Tamen, mi kiel ĉiuj kubanoj tuj eksuferis la konsekvencojn.
Tiu ĉi temo estas oftege analizata kaj debatita kaj de kubanoj kaj de "eksterlandanoj" kiuj laŭ ilia politika pensmaniero prijuĝos. Tamen mi, kvankam malferma kontraŭkomunisto eĉ en Kubo mem, mi ne rakontos el ia ajn politika vidpunkto. Nur el mia propra vivosperto.
Mi naskiĝis en Kubo en 1985 kiam ankoraŭ malgraŭ la kreskanta ekonomia krizo de Sovetunio ĝi subtenis Kubon kaj al ni mankis nenio.
Kiam mi estis kvinjara infano la Berlina Muro falis kaj konsekvence Kubo estis en senelireja krizo. Mi memoras ke mi vidis kelkajn novaĵojn televide sed mi komprenis nenion. Tamen, mi kiel ĉiuj kubanoj tuj eksuferis la konsekvencojn.
Baldaŭ preskaŭ ĉio malaperis kaj oni devis inventi. Jes "inventi" estas la plej ofta kaj ĉiutaga vorto elparolata de kubanoj. Malaperis sapo, oleo, nutraĵoj, vestaĵoj, petrolo, faruno... Oni devis vesti sin per flikitaj vestaĵoj aŭ simple per farbitaj rizsakoj. La ŝuoj estis faritaj el traktorgumo kaj brodaĵo! Multaj nur povis manĝi platanojn kaj eĉ la ŝelon kun saŭco!
Dum tiu tempo mi memoras pri la longaj horoj -pli ol 12- da senlumigo "el apagón" eta luma paŭzo kaj denove dek aŭ dekdu pliaj senlumajn horojn . Mi kiel multaj aliaj iris al lernejo sen tornistro (ĉar ĝi estis nepermesebla lukso) kaj per "quicos" (pr. kikos) t.e. plastaj kvazaŭskeletaj ŝuoj kaj mia manĝeto konsistis el limonado kaj kelkfoje pano. Multaj kubanoj senesperigis sin kaj po miloj iris per boatoj al Usono, multaj el ili fariĝis nutraĵoj por ŝarkoj.
Antaŭnelonge mi rigardis fotojn de datrevenoj de unu el miaj geamiketoj kaj mi rimarkis ke dum multaj sinsekvaj jaroj preskaŭ ĉiuj infanoj vestis sin per la samaj vestaĵoj. Mi havis nur unu pantalonon "por eliri" (specialaj okazoj) kaj ĝi transiris de malhelblua al blanka koloro!
Tamen, mi ne estis inter la familioj kiuj plej suferis. Mia patro semis rizon kaj fiŝkaptis per boatoj kaj retoj. Mia patrino kaj onklino vendis aĵojn por kamparanoj kontraŭ manĝaĵoj, mia onklo faris karbon kaj por vendi kaj por kuiri kaj mia avo estis ĉarpentisto. En la korto de mia domo oni bredis kokinojn kaj porkojn kaj tamen ĉio ĉi ne sufiĉis!
Tamen, mi kiel infano ne komprenis la veran situacion ĉar mi naskiĝis en tiu medio kaj mia infaneco estis parte feliĉa, eĉ mi multe sopiras pri ĝi, pri miaj amiketoj, mia kvartalo, mia avino...
Dum tiu epoko mi spektis televide kiam eblis japanan animaciaĵon kiu vere markis mian vivon kaj instruis min pri la bonkoro kaj multaj aliaj aferoj. Ĝia nomo en Kubo (ĉar ĝi varias laŭ la landoj, eĉ ene de la hispanlingvaj) estis "Angel, la niña de las flores" (Angel, la infanino de la floroj). Per ĝi mi lernis ami miajn amikojn kaj fari bonon.
La jaroj pasis rapide kaj mia plej granda amo, mia patra avino, kiu estis malsana forpasis kiam mi estis 10jara, ŝi estis 79jara kaj naskiĝis la 15an de decembro samkiel mia avo Zam!. Tiu estis la unua granda bato en mia vivo. Ankoraŭ mi ne povas paroli aŭ memori pri ŝi sen larmoj en miaj okuloj. Ĉar mi loĝis kun ŝi, mi devis translokiĝi al la domo de mia patrino kaj ties flanka familio. En la komenco estis ege terure adaptiĝi al nova vivo ĉar mi estas tre tradicia. Mi multe suferis ĉar mia avino mankis al mi. Mi ne estis "delikata" aŭ troige zorgata sed mi bezonis ŝin.
Mi ne plu daŭrigos ĉar ne eblas per vortoj esprimi ĉion kion mi volus, eble multaj el vi ne scias pri tio eble aliaj jes. Sed resume mi povas taksi mian infanecon tute normala, infaneco de kubano naskiĝinta dum malfacila periodo.
Danke al Dio la situacio pliboniĝis por multaj familioj en Kubo kaj mia familio kaj multaj aliaj altigis sian viv-nivelon. Tamen multaj ankoraŭ loĝas malriĉe. Mi preĝas al Dio por ke ili ankaŭ iam povu ĝui la vivon!
Dum tiu tempo mi memoras pri la longaj horoj -pli ol 12- da senlumigo "el apagón" eta luma paŭzo kaj denove dek aŭ dekdu pliaj senlumajn horojn . Mi kiel multaj aliaj iris al lernejo sen tornistro (ĉar ĝi estis nepermesebla lukso) kaj per "quicos" (pr. kikos) t.e. plastaj kvazaŭskeletaj ŝuoj kaj mia manĝeto konsistis el limonado kaj kelkfoje pano. Multaj kubanoj senesperigis sin kaj po miloj iris per boatoj al Usono, multaj el ili fariĝis nutraĵoj por ŝarkoj.
Antaŭnelonge mi rigardis fotojn de datrevenoj de unu el miaj geamiketoj kaj mi rimarkis ke dum multaj sinsekvaj jaroj preskaŭ ĉiuj infanoj vestis sin per la samaj vestaĵoj. Mi havis nur unu pantalonon "por eliri" (specialaj okazoj) kaj ĝi transiris de malhelblua al blanka koloro!
Tamen, mi ne estis inter la familioj kiuj plej suferis. Mia patro semis rizon kaj fiŝkaptis per boatoj kaj retoj. Mia patrino kaj onklino vendis aĵojn por kamparanoj kontraŭ manĝaĵoj, mia onklo faris karbon kaj por vendi kaj por kuiri kaj mia avo estis ĉarpentisto. En la korto de mia domo oni bredis kokinojn kaj porkojn kaj tamen ĉio ĉi ne sufiĉis!
Tamen, mi kiel infano ne komprenis la veran situacion ĉar mi naskiĝis en tiu medio kaj mia infaneco estis parte feliĉa, eĉ mi multe sopiras pri ĝi, pri miaj amiketoj, mia kvartalo, mia avino...
Dum tiu epoko mi spektis televide kiam eblis japanan animaciaĵon kiu vere markis mian vivon kaj instruis min pri la bonkoro kaj multaj aliaj aferoj. Ĝia nomo en Kubo (ĉar ĝi varias laŭ la landoj, eĉ ene de la hispanlingvaj) estis "Angel, la niña de las flores" (Angel, la infanino de la floroj). Per ĝi mi lernis ami miajn amikojn kaj fari bonon.
La jaroj pasis rapide kaj mia plej granda amo, mia patra avino, kiu estis malsana forpasis kiam mi estis 10jara, ŝi estis 79jara kaj naskiĝis la 15an de decembro samkiel mia avo Zam!. Tiu estis la unua granda bato en mia vivo. Ankoraŭ mi ne povas paroli aŭ memori pri ŝi sen larmoj en miaj okuloj. Ĉar mi loĝis kun ŝi, mi devis translokiĝi al la domo de mia patrino kaj ties flanka familio. En la komenco estis ege terure adaptiĝi al nova vivo ĉar mi estas tre tradicia. Mi multe suferis ĉar mia avino mankis al mi. Mi ne estis "delikata" aŭ troige zorgata sed mi bezonis ŝin.
Mi ne plu daŭrigos ĉar ne eblas per vortoj esprimi ĉion kion mi volus, eble multaj el vi ne scias pri tio eble aliaj jes. Sed resume mi povas taksi mian infanecon tute normala, infaneco de kubano naskiĝinta dum malfacila periodo.
Danke al Dio la situacio pliboniĝis por multaj familioj en Kubo kaj mia familio kaj multaj aliaj altigis sian viv-nivelon. Tamen multaj ankoraŭ loĝas malriĉe. Mi preĝas al Dio por ke ili ankaŭ iam povu ĝui la vivon!
